تجهیزات جوشکاری تیگ

📖 زمان مطالعه : ۳ دقیقه ⏲️

جوشکاری آرگون یا تیگ (TIG) بعنوان مهمترین روش های جوشکاری نامیده می شود که از آن برای جوش زدن و اتصال فلزات سخت و غیر سخت، آهنی و غیر آهنی به یکدیگر استفاده می شود. در این نوع فرآیند جوشکاری با استفاده از الکترود تنگستن داخل تورچ دمای ذوب ایجاد می شود که همزمان با مصرف سیم جوش یا پر کننده در منطقه جوش فلزات همراه است. در واقع تنگستن نوعی از الکترود غیر مصرفی و سیم جوش نوع فیلر و پر کننده محسوب می شود که البته از گاز آرگون برای محافظت از جوش استفاده می شود. با اینکه جوشکاری آرگون یا تیگ بعنوان تمیز ترین نوع جوشکاری محسوب می شود اما یک جوشکار باید مهارت و تخصص لازم در این زمینه داشته باشد و در عین حال اطلاعات کافی با تجهیزات جوشکاری تیگ داشته باشد و بهترین آنها را در دست داشته باشد.

جوشگاری آرگون یا تیگ به چه صورت انجام می شود؟

برای جوش زدن انواع فلزات یا غیر فلزات به روش آرگون و تیگ باید داخل تورچ الکترود تنگستن قرار گیرد تا دمای لازم برای ذوب ایجاد شود و سپس با ذوب فیلر یا سیم جوش به عنوان مواد پر کننده داخل منطقه جوش باعث اتصال فلزات گردد.

اهمیت جوشکاری آرگون و تیگ در صنایع مختلف

از این نوع و فرآیند جوشکاری در صنایع نظامی، دریایی، پتروشیمی، هوایی، نیروگاههای برق و… استفاده می شود که اهمیت بالای این نوع روش جوشکاری را می رساند و به خاطر سختی و مهارت بالای جوشکاری به این روش قطعا دستمز و حقوق جوشکاران آرگون یا تیگ بالا می باشد.

ابزار و تجهیزات جوشکاری تیگ (TIG)

مهمترین ابزار و وسایل جوشکاری تیگ یا آرگون به شرح زیر است که به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

1. الکترود تنگستن
2. دستگاه جوش یا منبع تغذیه ( که وظیفه تنظیم جریان AC ، DC و میزان آمپر را انجام می دهد.
3. مشعل یا تورچ
4. سیم پر کننده (فیلر) یا سیم جوشکاری
5. تجهیزات ایمنی در این روش ( شامل دستکش، لباس ضد حریق مخصوص و کلاه ایمنی جوشکاری)
6. منبع گاز ( هلیوم، آرگون یا مخلوط آن، که در این بین قطعا استفاده از آرگون خالص برای جوش دادن فلزات نازکتر توصیه می شود چونکه میزان حرارت کمی تولید می کند.)
7. انبر اتصال، انبر جوش و میزکار جوشکاری

اینورتر یا دستگاه جوشکاری

جزو مهمترین تجهیزات جوشکاری تیگ است که در انواع مختلفی در بازار موجود است. ولتاژ، نوع جریان برق، آمپر همگی به دستگاه جوشکاری تیگ بستگی دارد. برای جوشکاری آرگون دو نوع جریان DCRP و DCSP وجود دارد.

۱-جوشکاری  تیگ در جریان DCSP

چنانچه انبر الکترود به قطب منفی و همچنین انبر اتصال به قطب مثبت دستگاه جوشکاری وصل شود به این حالت قطب مستقیم یا DCSP می گویند.

۲-جوشکاری در جریان DCRP

قطب معکوس با جریان DCRP  زمانی است که کابل انبر الکترود به قطب مثبت دستگاه و انبر اتصال به قطب منفی دستگاه وصل شود.

تورچ یا مشعل جوشکاری

یکی دیگر از مهمترین تجهیزات جوشکاری تیگ برای اینکه یک مهره جوش ایجاد کند، تورچ یا مشعل جوشکاری نام دارد که باعث می شود جریان برق از رکتیفایر به سمت الکترود تنگستن و گاز محافظ برود و باعث ایجاد حرارت بالای در زمان جوشکاری شود. با استفاد از تورچ ، الکترود تنگستن نگه داشته می شود که بر اثر برخورد قوس الکتریکی ایجاد شده روی فیل یا سیم جوشاری مهره جوش را ایجاد می کند. این تورچ به دو دست تورچ کوچکتر با هوای خنک و تورچ بزرگتر با منبع آب خنک کننده تقسیم می شود.

الکترود تنگستن جوشکاری آرگون

انتخاب صحیح الکترود تنگستن بسته به نوع جریان دستگاه جوش و روش جوشکاری مهم است چونکه در جریان برق AC باید نوک الکترود پهن باشد تا مانع از پاشش مواد مذاب روی قطعه کار شود و برای جریان DC باید نوک الکترود ظرفی باشد.

سه نوع الکترود تنگستن برای جوشکاری آرگون داریم که به شرح زیر است.

1. الکترود تنگستن خالص (Pure Tungsten) : ارزان تر و همچنین ظرفیت حمل الکتریسیته آن کمتر است برای جریان برق متناوب یا AC مناسب است.
2. الکترود توریم دار (Tungsten with thoria) : با توجه به ظرفیت حمل الکتریسیته بالاتر این الکترود دارای طول عمر بیشتری است و متناسب با جریان مستقیم یا DC کار می کند.
3. الکترود زیرکونیوم دار (Zirconia Tungsten) : بهترین نوع الکترود تنگستن برای جوشکاری آلومینیوم و منیزیم به شمار می آید.

قبل از اینکه اقدام به خرید الکترود تنگستن کنید حتما جریان، آمپر و نوع جوشکاری را در نظر بگیرید و قبل از شروع جوشکاری از تمیز بودن الکترود تنگستن مطمئن شوید.

تفاوت اصلی در گاز آرگون و هلیوم

برای اینکه جوشکاری تیگ انجام شود باید از گاز خالص آرگون یا مخلوط آرگون و هلیوم استفاده شود که در اینجا ویژگی های دو نوع گاز را توضیح خواهیم داد.

ویژگی گاز آرگون :

• برای جوش زدن فلزات نازک مناسب است.
• نسبت به گاز هلیوم قیمت ارزان تری دارد.
• ولتاژ قوس آن پایین تر است.
• دارای پایداری مناسب و عمل پاک کنندگی بالایی است.

ویژگی گاز هلیوم :

• پایداری آمپر و جریان کمی دارد.
• افزایش و نفوذ فوق العاده قوی دارد.
• برای جوش زدن فلزات ضخیم مناسب است.
• دارای ولتاژ قوس بالا است.
• نسبت به گاز آرگون گران تر است
• سرعت حرکت بیشتری داخل تورچ دارد.